این ورزش دارای اصول و قواعدی است که آموزش آنها در گذشته فقط مخصوص افراد نظامی بود؛ ولی امروزه با تأسیس فدراسیون بین‌المللی جهت‌یابی و تعمیم آن به همه افراد علاقه‌مند، این رشته به یک ورزش پایه و مفرح تبدیل شده است.
این رشته به دلیل توانایی‌‌های بالای جسمی و ذهنی که برای افراد ایجاد می‌کند، طی چند سال اخیر مورد توجه کشورهای مختلف قرار گرفته است. کشورهای شرکت کننده در مسابقات جهانی این رشته معمولاً از کارکنان نیروهای مسلح خود برای عضویت در تیم‌های ملی استفاده می‌کنند.
این ورزش با قدمت 66 ساله در کشورهای جهان و 20 ساله در ایران توانسته است با جذب علاقه‌مندان بسیاری در سنین مختلف جایگاه ویژه‌ای را برای خود کسب نماید، به طوری که برای گردش‌کنندگان در طبیعت، کوهنوردان، اتومبیلرانان، اسکی‌بازان و توریست‌ها بسیار مفید و راهگشای مسیر آنان می‌باشد ودر زندگی آنها به عنوان یک اصل قرار گرفته است.
ورزش جهت‌یابی از جمله ورزش‌های بسیار سودمند می‌باشد که علاوه بر تاثیرات مثبت جسمی و روحی که بر فرد می‌گذارد، به
طور مستقیم با تصمیم‌گیری‌های صحیح زندگی مرتبط می‌باشد. سه فاکتور مهم این ورزش عبارتند از:
- سلامت کامل جسمانی
- تبحر در نقشه‌خوانی و استفاده از ابزارها
- تصمیم‌گیری در شرایط سخت
جهت‌یابی ورزشی علمی است که فرد با داشتن یک نقشه که تعدادی هدف بر روی آن مشخص می‌باشد با پیدا کردن مسیرهای مرتبط، اهداف را جست و جو و پیدا می‌نماید. ورزشکار می‌تواند از قطب‌نما در مکان‌هایی که امکان پیدا کردن اهداف مشکل است استفاده نماید. فرد در ابتدا با دانستن چگونگی پیدا کردن جهت شمال و سپس جهات دیگر، فراگیری ورزش جهت‌یابی را آغاز می‌نماید.
تاریخچه ورزش جهت‌یابی
بازیِ پیدا کردن مسیر مشخص با قطب‌نما و نقشه ابتدا در نیمه اول قرن یستم در کشورهای اسکاندیناوی به صورت نوعی ورزش و مسابقه رواج داشت؛ اما به تدریج با توسعه CISM به سراسر دنیا گسترش یافت.
این ورزش یکی از جدیدترین ورزش‌های نظامی است. در سال ۱۹۵۶ اولین دوره مسابقات قهرمانی این رشته توسط کشور سوئد برگزار شد و اکنون موفقیت آن روز به روز در حال افزایش است.
این ورزش در واقع نوعی مسابقه است که در زمین ویژه و زمان مشخصی انجام می‌شود. مسیر مورد نظر در نقاط کنترل شده، نشانه‌گذاری شده است و باید توسط دوندگان جست و جو و کشف شود.
قوانین و مقررات مسابقات
در ابتدای قرن بیستم جهت‌یابی ورزش مخصوص کشورهای اسکاندیناوی بود. اولین مسابقه جهت‌یابی در کشور سوئد در ساال 1965 برگزار گردید. جهت یابهای ارتش در بعضی از فدراسیون‌های جهت یابی در مسابقات حضور برجسته ای دارند. جهت یابی یک مسابقه با زمان انفرادی است که در زمین‌های مختلف (اساساً جنگلی) انجام می‌گیرد و مسیرها به وسیله نقاط کنترلی و ثابت علامت‌گذاری می‌شود و دونده‌ها بایستی آنها را کشف نمایند.
در مسابقات جهت‌یابی اساساً جدیدترین مقررات مسابقات جهانی (WOC) متعلق به فدراسیون بین‌الملی جهت‌یابی (IOF) به کار برده می‌شود و مسابقات در چهار رشته ورزشی متفاوت در جهان برگزار می‌گردد:
جهت‌یابی پیاده، جهت‌یابی اسکی، جهت‌یابی دوچرخه کوهستان، جهت‌یابی با ویلچر
سابقه ایران در مسابقات جهانی
